ondertrouw zonder bruidspaar?

[Framegote]

Hallo mede-speurders,

 

Ik heb van de week de ondertrouwinschrijving van 3/10/17 augustus 1809 tussen Willem van Ruijtenbeek en Aleijda Verhoeven gevonden in Amersfoort. Toen ik echter de tekst van die inschrijving las, leek het er op dat de bruidegom zelf niet aanwezig was en ik vroeg me af waarom. Hij werd door een deurwaarder gerepresenteerd en zijn bruid door een andere deurwaarder. Dit zou zijn vastgelegd in een procuratie (=machtiging) van 1 augustus daar aan voorafgaand opgemaakt door notaris Gerardus van Kleeff.

Ik heb die notariële akte opgevraagd en daar staat inderdaad in dat die deurwaarders hen zouden vervangen bij het gerecht. Helaas staat er niet bij waarom.

Heeft iemand een idee?

 

Ik weet nog van mijn eigen ondertrouw .... had er een vrije dag voor genomen. We zijn naar het stadhuis gegaan en werden daar een kantoorruimte binnen geleid en aan een bureau moesten we onze handtekeningen zetten en dat was het. Hooguit 10 minuten duurde het geheel. Ik weet niet wat ik had verwacht, maar ik vond het een beetje een anticlimax.

Zou iets dergelijks de reden zijn geweest voor Willem en Aleijda om dat aan een ander over te laten?

Wat denken jullie? 

[Petra]

Nah... wie weet zaten ze in de gevangenis, waren ze ziek, kregen ze geen vrij van hun baas, woonden ze nog niet in Amersfoort, voelden ze zich gegeneerd, was de bruidegom elders gelegerd, of probeerden ze hun familie erbuiten te houden. Je kunt er eindeloos over speculeren!

Was het een notaris in Amersfoort zelf?  De machtiging was zo te zien al twee maanden eerder opgemaakt.  Door het a.s. bruidspaar tezamen?  Ik neem aan dat je dienaangaande uit de huwelijkse bijlagen niet veel wijzer wordt.

 

Het gebeurde (zeker in grotere steden) veel vaker, maar dan werd (meestal) de bruid door een familielid, broodheer of bekende vertegenwoordigd. (Bij de ondertrouw dan, hé: niet bij het huwelijk zelf.) En daar kwam m.i. geen formele machtiging aan te pas.

 

Mooie puzzel...

Petra.

[genealogie Haans]

Helemaal eens met Petra, we kunnen het helaas niet meer vragen aan de betrokkenen. Maar ik speculeer graag mee.

Anders dan bij onze ondertrouw heden ten dage, die zonder al te veel omhaal wordt geaccepteerd, moesten Willem van Ruijtenbeek en Aleijda Verhoeven bij het gerecht toestemming vragen voor hun huwelijk. En voor met name Aleijda stond er veel op het spel. Zij was krap een maand eerder bevallen van een (buitenechtelijke) dochter. Mogelijk was dat ook de reden dat het voor haarzelf niet doenlijk was om zelf aanwezig te zijn (de reden voor de notariële machtiging?). Andere complicerende factoren waren mogelijk dat Aleijda 19 jaar oud en minderjarig was en zij katholiek en hij vermoedelijk gereformeerd. Ook speelde dit zich af in de tijd van Napoleon, een tijd met frequente bestuurlijke veranderingen en onzekerheden. Redenen om ervaren en welbespraakte deurwaarders (gerechtsbode) in te huren?

Overigens als je het boek doorbladert zie je dat niet alleen Willem van Ruijtenbeek en Aleijda Verhoeven gebruikmaken van een deurwaarder, maar dit wel vaker gebeurde en dus niet uitzonderlijk was.

Please login or register to see this link.

Please login or register to see this link.

Please login or register to see this link.

Please login or register to see this link.

[Framegote]

Dank voor het meedenken. Ik hoor graag wat anderen denken over dit soort zaken. Je zit immers meestal alleen te neuzen, of dat nou op je computer is of in een archief. 

[Petra]

Mooie analyse van Haans. Ik had uit de losse pols wat opties genoemd, de jouwe zijn gefundeerd in feiten. De mogelijkheid van geloofsverschil, die had ik gemist. En dat kind is natuurlijk een prima motivatie.