De raadselachtige herkomst van Jan en Jacobus Groenendaal in Heerewaarden

[jacqueline]

Jan en Jacobus Groenendaal lijken twee broers:

 

Jacobus Groenendaal (geboren in Amsterdam (?), woont Dreumel) trouwt 29-07-1804 in Dreumel en Heerewaarden (NH) met Johanna (Anna) Maria van Wessem (geboren en wonende te Heerewaarden, dv Jacobus X Johanna van Zennewijnen)

Hun kinderen, geboren en (voor 1811) NH gedoopt in Heerewaarden: Jacobus (1805), Hendrikus (1808), Arend (I1810), Johannes (1812), Johanna (1814), Johanna Grata (1816)

Jacobus overlijdt in Heerewaarden op 11-03-1837. Volgens de ovl-akte is hij 64 jaar en geboren in Amsterdam als zoon van Jacobus  Groenendaal en Johanna van Staal. Hij zou dan geboren zijn rond 1773.

De aangevers zijn een buurman en zoon Arend.

 

Jan Groenendaal (geboren in Amsterdam (?)) trouwt met Cornelia Johanna Verkerk (geboren in Alphen, dv Nicolaas X Johanna Krol)

Hun kinderen, geboren en (voor 1811) NH gedoopt in Heerewaarden: Nicolaas (1802), (Johanna Clasina (1805), Gradus (1808), Arien (1811), Jan (1815), NN (1818), Jacoba (1819)

Jan overlijdt in Heerewaarden op 12-04-1851. Vlgs de ovl-akte is hij 82 jaar en geboren in Amsterdam als zoon van Jan Groenendaal en Johanna Staal. Hij zou dan geboren zijn rond 1769.

De aangevers zijn een buurman en zoon Nicolaas.

 

Helaas is de doop van beide mannen, een ouderpaar Groenendaal X Staal noch enige andere informatie te vinden in de Amsterdamse indexen. Misschien is bij de trouw- en doopinschrijvingen geen achternaam gebruikt, maar ook deze insteek heeft tot dusver geen resultaat opgeleverd, evenmin als zoeken op een moeder N.N. Staal.

 

In online stambomen wordt het echtpaar Jan Groenendaal X Geertruij van Duijn genoemd als ouders van de Jan Groenendaal in Heerewaarden. Dit is onjuist. Jan en Geertruij trouwen in 1764 te Amsterdam en dopen daar kinderen van 1765 tot 1778, o.a. een Jan in 1769 een Jaapie in 1771. Die laatste is een dochter, Jan uit 1769 vertrekt naar Indië en overlijdt daar in 1792. [Inschrijvingen in het Burgerweeshuis Amsterdam en VOC-registers]

 

Jan in Heerewaarden is wellicht degene die wordt genoemd in de index Landmacht: Officieren, Onderofficieren en Manschappen (Staatse Militairen) via het Nationaal Archief, het betreft hier een Jan van den Groenendaal die in 1790 23 jaar is. En dit is buiten zijn lengte en dat hij kanonnier is dan ook meteen het enige wat we uit deze inschrijving over hem te weten komen.

 

Hoewel beide mannen / broers volgens de aangevers zijn geboren in Amsterdam hebben we inmiddels ook elders naar ze gezocht, tot dusver zonder ook maar enig aanknopingspunt wat betreft geboorte, doop of ouders te hebben gevonden.

 

Het is natuurlijk heel goed mogelijk dat de gegevens in de ovl-akte (deels) onjuist zijn. Zomaar wat overwegingen:

• Zijn Jan en Jacobus inderdaad in Amsterdam geboren? En gedoopt?
• Als ze broers zijn, wat is dan de juiste voornaam van hun vader?
• Of zijn hun vaders allebei met Johanna Staal getrouwd geweest en zijn ze b.v. halfbroers?
• Beider schoonmoeder heet Johanna, dus die vernoeming hoeft niets over de naam van hun eigen moeder te zeggen.
• De achternaam Staal (Stahl, Stael?) – die komt toch niet uit de lucht gevallen?
• Ze krijgen beiden een zoon Jan/Johannes en een zoon Arend/Arien. Jacobus krijgt een dochter (Johanna) Grata, Jan een zoon Gradus.
• Jacobus doopt een Jacobus, maar die kan ook vernoemd zijn naar de vader van zijn vrouw.

 

Ziet iemand kans iets over de herkomst van Jan en Jacobus boven water te krijgen? Want wij weten het niet meer!

 

Groeten van Jacqueline

 

 

February 8, 2023 bewerkt door jacqueline

[JPB]

kleine toevoeging, maar nog geen oplossing:

 

Jan Groenendaal wordt 21.05.1800 op belijdenis aangenomen als lidmaat te Heerewaarden [

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

], Jakobus op 17.04.1797 [

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

]

 

Jacob Groenendaal ondertrouw voor het gerecht van Dreumel 06.07.1804 [

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

]

Jan Groenendaal ondertrouw voor het gerecht van Hurwenen 15.01.1802 [

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

]

February 10, 2023 bewerkt door JPB

[jacqueline]

Geen oplossing, maar wel heel fijn dat je er naar hebt gekeken! Als ze belijdenis doen betekent toch dat ze inderdaad gedoopt moeten zijn - waar dan ook? 

[genealogie Haans]

In het bevolkingsregister van

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

vond ik de vermoedelijke geboortedatum van Jan Groenendaal 13 april 1770.
Ik zeg vermoedelijk omdat de ervaring leert dat deze soms wel eens afwijkt van de werkelijke geboorte/doopdatum.
Die van zijn echtgenote Johanna Cornelia Verkerk 6 januari 1776 (Maasbommel) klopt in ieder geval.

De gezinskaart

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

voor Jacobus Groenendaal is helaas minder informatief.

Wat opvalt is dat bij het gezin inwoont ene Maria van Malsen weduwe Van Hemert geboren 12 december 1749. Onduidelijk is of zij familie is of kostganger.


Tot slot nog twee 'losse flodders' waarvan ik niet kan inschatten of deze met bovengenoemde Jan en Jacob Groenendaal verband houden. Mogelijk had je ze zelf al bekeken.

1. Groenendaal uit Diepenheim e.o.
In de notariële archieven van Amsterdam is een

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

te vinden van Margaretha Groenendaal "bejaarde ongehuwde dochter woonende binnen deeze stad in de Vijzelstraat" waarin de namen Arend en Johannes voorkomen.
Zij noemt een broer genaamd Arend Groenendaal, wonend in Diepenheim, en van deze broer Arend worden twee kinderen met naam genoemd: Johanna Margaretha en Johannes.
Op FamilySearch

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

scan 44 is iets meer informatie te vinden over deze familie.

2. Groenendaal uit Sint-Michielsgestel e.o.
Er is een schippersgezin Staal-Groenendaal geweest dat op diverse plekken in Nederland geweest is / kinderen gedoopt heeft (o.m. Driel, Maasdriel, Dussen, Amsterdam) Cornelia Groenendaal x Johannes Staal,

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

.
Op zich niet bijzonder, beide namen komen rijkelijk voor door heel Nederland. De reden om ze toch te noemen zijn de toevalligheid van de familienamen, de naam Jacobus van de vader van Jan Staal en de ligging van Heerewaarden en Dreumel langs de Waal, waar dit gezin kennelijk schipper was.
Misschien een aanknopingspunt en in de verte ergens familie?

[jacqueline]

Arend Groenendaal uit Diepenheim was me inderdaad opgevallen. Behalve via de door jou genoemde link is ook via sijses.nl (genealogie en transscripties)  informatie over de Groenendaals in Diepenheim te vinden. Uit  het NH lidmatenboek 1683-1756 blijkt dat er in die periode al verschillende naar Amsterdam zijn vertrokken. 

 

Hier 

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

 staan ook de personen uit het testament van 1766 genoemd. Arends zoon Johannes (Jannes) zou van ca 1760 zijn 

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

 . 

Zus Henrica maakt al in 1756 een testament op: 

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

hieruit blijkt dat er behalve broer Arend nog een broerJan was, die een zoon Waander had. 

 

Via Geneal-IX is het lidmatenboek 1696-1766 in te zien. Ik heb dit bekeken vanaf 1750, op 25 maart 1766 doen twee Groenendals belijdenis: Johannes en Waender. Achter de eerste staat, doorgehaald, dat 24 maart 1766 attestatie naar Amsterdam is gegeven. Waender krijgt 24 september 1766 attestatie, ook naar Amsterdam. Hij overlijdt daar al in maart 1767. Omdat zijn vader in het testament niet meer genoemd wordt zal deze voor 1776 zijn overleden? Hoewel - zus Hendrica overlijdt in 1782 en zij wordt ook niet genoemd. 

In de Volkstelling van 1795 wordt te Diepenheim een J. Groenendal smits baas vermeld, met 8 personen. 

Het voorkomen van de voornaam Arend icm de aanwezigheid in Amsterdam maakt deze familie interessant. 

 

Het schippersechtpaar is opvallend. In ben benieuwd wie de ouders van Cornelia Groeneveld zijn. Helaas heb ik haar overlijden nog niet kunnen vinden. Op een huwelijksakte van één van haar kinderen wordt het echtpaar in augustus 1832 nog vermeld te Amsterdam,  als Jan Staal op 28 januari 1841 in Rotterdam overlijdt is hij weduwnaar. De vemelde leeftijd van bijna 56 jaar lijkt me niet te rijmen met een huwelijk in 1796. 

 

 

 

 

[genealogie Haans]

Cornelia Groenendaal, e.v. Johannes Staal, is overleden te Amsterdam op 14 april 1832 oud 56 jaren (geboren rond 1776).
Uit de

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

worden we niet wijzer betreft haar ouders, het vermeldt "geboren te Magiels Gestel bij Hertogenbosch, gehuwd met Johannes Staal, verder niet bekend".

Op een

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

St. Michielsgestel 30 mei 1797 wordt zij genoemd Cornelia Ruth Groenendaal.
Waarschijnlijk dat zij een kind is van Ruth(gerus) Hendriks Groenendaal x Antonetta Peters Rovers (ondertrouw 1 mei 1773 / huwelijk 16 mei 1773 te Sint-Michielsgestel).
 

Jan Jacobs Staal is gedoopt te Dussen op 9 maart 1771 als zoon van Jacobus Staal en Maria Verschoor. Bij zijn overlijden in Rotterdam 1841 moet hij 69 jaar zijn geweest.

Wat ook opvalt is dat Cornelia voor haar huwelijk 'enige tijd' gewoond heeft in Amsterdam. Had zij daar familie?

Johannes Staal, jongman gebooren te Dussen Muijlkerk en woonende alhier seedert jaar en dag.
Cornelia Groenendaal, jongedogter gebooren te St. Michiels Gestel en laatst voor eenige tijd gewoont hebbende te Amsterdam en voor het overige hier en elders.

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

 

February 13, 2023 bewerkt door genealogie Haans

[jacqueline]

Dank je wel! 

 

Het is toch wel wat. Zowel de Diepenheimers met als Cornelia komen voor in Amsterdam maar lijken niet te koppelen aan de mannen in Heerewaarden. En dezen zouden geboren moeten zijn in Amsterdam en zijn daar totaal onvindbaar. 

 

Inmiddels heb ik het NG doopboek Diepenheim 1683-1766 en 1766- 1791  tot 1780 bekeken op (vaders) Groenenda(e)l. Van 1701 tot 1723 zijn dat 3 broers: Hendrik, Willem en Jan. Hendrik en Jan dopen beiden oa een Henrica en een Margaretha, Jan en Willem allebei een Arent. De eerder genoemde testamenten betreffen twee verschillende staken, resp. die van Hendrik in 1756 en die van Jan in 1776. In dat laatste testament wordt Johannes genoemd, zoon van Arend Groenendaal in Diepenheim. 

 

Deze Arend is gedoopt in 1709 en trouwt in 1744. Dochter Janna Margrieta wordt gedoopt in 1745, Johanna in 1748. De doop van Johannes is in Diepenheim niet te vinden. Volgens Sijses.nl is hij geboren rond 1760 en de smidsbaas te Diepenheim in 1795. Hij trouwt, met dank aan Sijses, in Heerde:

NH trouw Neede: 25.04.1784 Op attest. van Diepenheim aangetekend - Jannes Groenendal, j.m.z. van wijlen Arend Groenendal uit Diepenheim, en Janna Bonkink, j.d. van Jan Bonkink uit Markvelde. Na 3 zond. procl. met attest. na Diepenheim om te trouwen.

 

Als hij inderdaad uit ca 1760 is kan hij niet de Johannes zijn die in 1766 belijdenis doet. In ieder geval is hij in 1784 jongeman, dus niet de vader van Jan en Jacobus uit Heerewaarden.

 

Waander, die samen met een Johannes belijdenis doet in 1766, is uit 1745, of een jongere broer van deze dopeling: ook zijn ouders dopen Aaltje in 1746 in Diepenheim geen kinderen meer. Zijn het twee broers Groenendaal die tegelijk belijdenis doen? Deze Johannes lijkt in het Diepenheim-verhaal de enige kandidaat-vader voor Jan en Jacobus, als hij tenminste uiteindelijk toch nog naar Amsterdam is vertrokken. 

[genealogie Haans]

Hi Jacqueline,

Al en al een aardig puzzeltje dit! Voor wat betreft het huwelijk Jan Staal x Cornelia Groenendaal uit resp. Dussen en Sint-Michielsgestel heb ik die families nagelopen maar geen aanknopingspunten gevonden. Het lijkt erop dat de familie Groenendaal uit Diepenheim inderdaad veel betere papieren heeft. Figuurlijk dan, want ik las dat uit de registratie daar een aantal jaargangen verloren zijn gegaan, bijvoorbeeld uit het lidmatenboek ontbreken de jaren 1745-1749.

Hieronder wat puzzelstukjes gevonden die mogelijk helpen om deze familie te reconstrueren.

 

Hendrika Groenendaal (Groenendael, Groenendal) "van Diepenheim" oud 34 jaar gaat in ondertrouw met Hendrik Wannink oud 33 jaar op 10 mei 1754.
Haar zus Margreta Groenedal is getuige. Hendrika Groenedaal zal geboren zijn rond 1720.

Bron:

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

 

Hendrika Groenendaal getrouwd met Hendrik Wannink wonende in de Sint Nicolaasstraat (Amsterdam) laat te Diepenheim een stuk land genaamd Kerkegaarde na aan haar broer Jan Groenendaal onder voorwaarde dat hij dat land behoudt en na zijn overlijden vererft aan zijn zoon Waander Groenendaal.
Ook wordt nog genoemd haar zuster Margareta Groenendaal gehuwd met Jan Wannink.

Bron:

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

 

Deze zelfde Hendrica Groenendaal is overleden te Amsterdam in december 1782, als weduwe van Hendrik Wanning.

Bron:

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

Zoals je al schreef doen ene Waander en ene Johannes belijdenis in 1766.
Broers? In het testament van Hendrika wordt Johannes niet genoemd.

Achter beide namen staat een attestatie naar Amsterdam geschreven. Echter die bij Johannes is doorgehaald.
Is hij nu wel of niet gegaan? Of een vergissing van diegene die het schreef?
 

Johannes Groenendal - 23 september 1766 attestatie gegeven naar Amsterdam
Waender Groenendal - 24 september 1766 attestatie gegeven naar Amsterdam

Bron:

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

Waander is zo te zien wel gegaan, alleen heeft hij maar kort van zijn verblijf in Amsterdam kunnen genieten. Hij overleed in maart 1767.

EGs Waander Groenendaal lit van de vrijwillige  Schoenmakersbos (?)
ten huijsen van Jacob Wanning in de Lange Straat
Bron:

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

(NB: Benieuwd waar de code EGs voor staat. En waar was hij lid van van? De vrijwillige brandweer? Schoenmakersbos moet haast wel een plaatsaanduiding zijn)

Dat doopakten van Jan en Jacob Groenendaal in Amsterdam niet zijn te vinden is begrijpelijk, want zo te zien behoorden zij tot de Mennonieten of Doopsgezinde kerk.
Wat wel vreemd is, is dat er geen enkel spoor van het echtpaar Jan/Jacob Groenendaal x Johanna Staal te vinden is. Geen huwelijk, geen overlijden ...

In de huwelijksakten van Jan en Jacob Groenendaal staat dat zij op moment van huwelijk in 1802 en 1804 al woonden in Dreumel en Heerewaarden. Met dank aan de vondst van JPB, de belijdenissen te Heerewaarden, in ieder geval al voor 1797. Hoe zijn zij daar gekomen vanuit Amsterdam? Met familie?
 

____________________________________________________________________________________________

Tot slot, als bijvangst vond ik dit nog:

Jacobus Groenendaal werd per 1 januari 1813 (in de Fransche tijd) benoemd als loco-burgemeester van Heerewaarden.
En zijn broer Jan Groenendaal 30 januari 1813 als lid van de gemeenteraad aldaar.
Bron:

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

En dat de zoon Jacobus van bovenstaande Jacobus, zeg maar Jacobus III, een

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

was die een invloedrijke rol had in de vroege geschiedenis van de Oranje Vrijstaat zie ik ook pas net. Interessante familie dit

Met vriendelijke groet,

Frank


Knullig van mij 🤦🏼‍♂️  Ik zie net pas dat in jouw bijdrage Geplaatst zondag at 23:37, dat je bovenstaand testament, en veel meer, al genoemd hebt!
Mijn excuus, ook aan andere lezers, voor deze dubbele info.

February 18, 2023 bewerkt door genealogie Haans

[genealogie Haans]

Al reeds in de

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

wordt twee keer een J.Groenendaal vermeld in een publieke functie. Als Schepen en als lid van de Heemraad. Doordat alleen een voorletter is gebruikt is het onduidelijk of het gaat om Jacob, Jan of beide.

Ook in later jaren zien we dat ook een A.Groenendaal, G.Groenendaal en Jan Groenendaal deze functies bekleden. Zoon Jacobus (z.v. Jacobus) is achtereenvolgens

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

en

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

en bij Nicolaas (z.v. Jan) wordt als beroep grondeigenaar vermeld. Allen konden lezen en schrijven.

Al en al ontstaat de indruk van een familie in goeden doen. Meestal zie je in die tijd dat kinderen het beroep van hun vader aannemen. Je zou dan verwachten dat de vader van Jacob en Jan, gehuwd met Johanna van Staal, geld en bezittingen had en publieke functies beklede. Zoiets laat zijn sporen na (notariële akten, benoemingen, ...). Maar waar?
In ieder geval waren Jacob en Jan alsook bijna al hun zonen landman/landbouwer.

In het

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

vond ik een familiewapen van Groenendaal te Heerewaarden. Weet niet goed hoe dit te duiden. Hoe oud is Is dit familiewapen?
Waren er al Groenendaals in de Heerewaarden voor deze Jacob en Jan uit Amsterdam?

Bij de beschrijving staat: Het wapen toont een sterke gelijkenis met dat van de familie “Van de Garde” te Zaltbommel. Is dat toeval of een aanknopingspunt ?

[jacqueline]

Heel fijn dat je er zo induikt Frank. En het is inderdaad een interessante familie - niet de mijne overigens. Het kan bijna niet anders dan dat de gegevens over de namen van de ouders en/of geboorteplaats onjuistheden bevatten, anders hadden we toch inmiddels wel iets gevonden. 

Wb zo te zien behoorden zij tot de Mennonieten of Doopsgezinde kerk, heb jij daar aanwijzingen voor? Ze doen belijdenis, dan moeten ze toch ook gedoopt zijn? 

 

Het familiewapen komt van een zegel. Daarover staat hier

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

 vermeld

Citaat

Zegels zijn overwegend bevestigd aan akten die op perkament zijn afgeschreven (charters). Het RAR heeft het merendeel van deze akten gedigitaliseerd. Onder andere in de stadsarchieven van Tiel, Culemborg, Buren en Zaltbommel, oud-rechterlijke archieven en particuliere archieven. Onze charters zijn ook opgenomen in de 

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

, een initiatief van het Huygens ING. Bovendien werken we aan de transcriptie van alle gedigitaliseerde charters. Transcripties die klaar zijn, zijn direct geheel doorzoekbaar.

Zoeken op Groenenda* geeft 73 zoekresultaten van 1276 tot 1807. Al een oud wapen dus waarschijnlijk. 

February 19, 2023 bewerkt door jacqueline

[genealogie Haans]

 

 

Zoals jij waarschijnlijk ook al had gedaan heb ik nog gekeken naar het

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

van de kinderen. Daarvoor heb ik de gezinnen van de beide echtgenotes uitgewerkt. Van de Groenendaals weten we nog maar weinig. De informatie over de ouders van Jan en Jacobus in hun beider overlijdensakten beschouw ik als minder betrouwbaar. Deze dateert van lang na hun geboorte en is waarschijnlijk mondeling overgeleverd.
De namen van de vaders zijn in beide overlijdensakten gelijk aan die van de overledene, respectievelijk Jan en Jacobus. Voor het gemak maak ik hieronder de aanname dat de naam van de vader onbekend is en beiden halfbroeders zijn.

 

 

Het gezin van Jan en Jacob Groenendaal:

Johanna (van) Staal
trouwt voor 1770 met n.n. Groenendaal
trouwt circa 1772 met n.n. Groenendaal
uit het eerste huwelijk:
1.       Jan Groenendaal (1770-1851)
uit het tweede huwelijk:
2.       Jacobus Groenendaal (ca. 1774-1837)

 

Het gezin van de ouders van Johanna Cornelia Verkerk welke trouwde met Jan Groenendaal:

Nicolaas Verkerk (+1790)
trouwt 1772 Petronella Buijs (+<1775)
trouwt 1775 Johanna Krol (1746-1807)
uit het eerste huwelijk:
1. Jacoba Verkerk (1773-?)
uit het tweede huwelijk:
2. Johanna Cornelia Verkerk (1776-1842) x Jan Groenendaal
3. Arien Verkerk (1778-?)
4. Petronella Verkerk (1780-1841) x Gerard Lam
5. Jan Verkerk (1782-1836)
6. Maria Verkerk (1785-1859) x Willem van Haaften
7. Davina Verkerk (1788-1825) x Gerrit Kluizenaar

 

Als we de gedoopte kinderen daarmee vergelijken:

gezin Jan Groenendaal x Johanna Cornelia Verkerk
gedoopt	regel	verwacht
1. Nicolaas (1802-1884)	vaders vader	Jan	-
2. Johanna Clasina (1805-1820)	moeders moeder	Johanna	+
3. Gradus (1808-1891)	moeders vader	Nicolaas	-
4. Arien (1811-1889)	vaders oudste broer	?
5. Jan (1815-1896)	moeders oudste broer	Arien / Jan	- / +
6. Jacoba (1819-1865)	vaders moeder	Johanna	-

Al en al lijkt er op het eerste gezicht niet veel van te kloppen. Als we aannemen dat Arien Verkerk (1778) jong is overleden kloppen er slechts 2 uit 6.
De vernoeming van Nicolaas, de vader van Johanna Cornelia, lijkt voorrang te hebben gekregen.
Opvallend is de naam Gradus (Gerardus). Deze komt in de familie van Verkerk niet voor.
De verwachting is dat dan Gradus de naam van vaders vader is en deze een broer Arien (Aart/Arnoldus/Adrianus) heeft.
Opvallend ook de namen van het tweede kind, Johanna Clasina. Een naam die we nergens tegengekomen zijn. Was dit om aan te geven dat het de naam echtgenote van Nicolaas betrof? Of een naam die voorkomt in het gezin Groenendaal?

_________________________________________________________

Het gezin van de ouders van Joanna Maria van Wessem welke trouwde met Jacobus Groenendaal:

Johanna Segers van Sennewijnen (1726-1813)
trouwt 1746 Johannis van Hemert (+<1754)
trouwt 1754 Jacobus van Wessems (+1810)

uit het eerste huwelijk:
1. Formijn van Hemert (1747-1770)
2. Otto Segers van Hemert  (1749-1797) x Maria van Malsen

uit het tweede huwelijk:
3. Johannes van Wessem (1755-1845) x Luthera Johanna Walbeek
4. Aert Wessems (1758-1819) x Stijntje Heijmans
5. Arent van Wessems (1761-1790) x Maria van de Sand
6. Grades van Wessem (1764-1813) x Annette Sepers
7. Anna Maria van Wessem (1771-1833) x Jacobus Groenendaal

 

Als we de gedoopte kinderen daarmee vergelijken:

gezin Jacobus Groenendaal x Johanna Maria van Wessem
gedoopt	regel	verwacht
1. Jacobus (1805-1860)	vaders vader	Jacobus	+
2. Hendrikus (1808-1889)	moeders vader	Jacobus	-
3. Arend (1810-1875)	vaders oudste broer	?
4. Johannes (1812-1891)	moeders oudste broer	Johannes	+
5. Johanna (1814-1814)	moeders moeder	Johanna	+
6. Johanna Grata (1816-1821)	vaders moeder	Johanna	+

 

 

Hier lijkt het beter te kloppen, maar dat kan ook toeval zijn. Johanna en Johannes zijn veel voorkomende namen.
Van de vernoeming van de eerstgeborene is moeilijk te bepalen of dit nu naar vaders vader of moeders vader is geweest, beiden hadden dezelfde naam. Of naar beide tegelijk? Dat laatste was niet erg gebruikelijk, men zou eerder 2 vernoemingen, 2 kinderen met de naam Jacobus, verwachten.
Als we aannemen dat het moeders vader is geweest, dan zou Hendrikus (Hendrik), een naam die niet voorkomt in het gezin van Johanna Maria, de naam van vaders vader zijn. En Arend (Aart/Arnoldus) mogelijk een broer van vaders vader.
Ook hier valt de vernoeming van een dochter op, Johanna Grata. Grata lijkt te zijn afgeleid van Margaretha. Wijst die naar een familieband met één van dames gevonden in de eerder gevonden testamenten?

Als dat zou kloppen, dan zou het gezin er zo uit hebben kunnen zien:

Johanna (van) Staal
trouwt voor 1770 met Gradus Groenendaal
trouwt circa 1772 met Hendrikus Groenendaal
uit het eerste huwelijk:
1.       Arend Groenendaal (?)

2.      Jan Groenendaal (1770)
uit het tweede huwelijk:
3.      Jacobus Groenendaal (ca. 1774)

 

Ik heb weinig ervaring met genealogie in gereformeerde of hervormde gezinnen. Mijn familie heeft voornamelijk beneden de grote rivieren gewoond en speelt zich af in katholiek Brabant en Limburg met uitstapjes naar België (Oostenrijkse Nederlanden). Ik kan derhalve niet goed beoordelen in hoeverre hier, in deze streek, bij dit gezin, het vernoemen van kinderen gebruikelijk was en dus of bovenstaand relevant is. Sowieso kan een reconstructie met behulp van een vernoemingsschema niet als feitelijk gegeven worden beschouwd, maar kan een handig hulpmiddel zijn bij het zoeken naar voorouders.

_________________________________________________________

Van Jan en Jacob Groenendaal is redelijk veel informatie te vinden over hun leven na 1802. Maar daarin komt nagenoeg geen enkele verwijzing voor naar hun leven voor 1802 !

_________________________________________________________
Feitelijk:

 

Jan Groenendaal, geboren 13 april 1770 afkomstig uit Amsterdam
Hij wordt 21 mei 1800 op belijdenis aangenomen als lidmaat de Hervormde kerk te Heerewaarden.
Ondertrouw 15 januari 1802 te Dreumel, hij woont dan in Dreumel.
Op 1 januari 1813 wordt hij benoemd tot gemeenteraadslid van Heerewaarden.
Als ouders worden vermeld bij overlijden 12 april 1851 : Jan Groenendaal en Johanna Staal

 

Jacobus Groenendaal, geboren rond 1774, afkomstig uit Amsterdam
Hij wordt 17 april 1797 op belijdenis aangenomen als lidmaat voor de Hervormde kerk te Heerewaarden.
Ondertrouw 6 juli 1804 te Dreumel, hij woont dan in Dreumel, NH huwelijk 29 juli 1804 te Heerewaarden.
Op 30 januari 1813 wordt hij benoemd tot loco-burgemeester van Heerewaarden.
Als ouders worden vermeld bij overlijden 11 maart 1837 : Jacobus Groenendaal en Johanna van Staal.

 

Ten minste één van beiden was Schepen te Heerewaarden in 1802 en opvolgende jaren.
Beiden konden lezen en schrijven.
Beiden hadden als beroep landbouwer.

 

NB1: Uit bovenstaande ontstaat de indruk dat Jacobus de oudste van de twee was. Zijn geboortejaar is geschat op basis van leeftijd vermeld bij dopen en overlijden.
NB2: Van Jan Groenendaal x Johanna Cornelia Verkerk heb ik geen huwelijksakte kunnen vinden
______________________________________________________

Door het ontbreken van elke verwijzing naar familie, er woonde geen familie bij hen in (niet volgens de volkstelling van 1829 en er zijn geen overlijdensakten van hun ouders te vinden in Dreumel of Heerewaarden), krijg ik de indruk (subjectief dus) dat de ouders van Jacob en Jan al vroeg overleden zijn. Zijn zij opgegroeid als wees of stiefkinderen? Bij familie in Amsterdam?

Dat zij uit Amsterdam komen wil ik wel geloven, dit wordt 2 keer vermeld op de huwelijksakten, kennelijk door henzelf. Ervaring leert echter dat je een plaatsaanduiding soms ruim moet nemen. In Amsterdam of naaste omgeving dus. Of zij ook in Amsterdam zelf zijn geboren en gedoopt vind ik minder zeker.

Redenen waarom de doopakten niet (makkelijk) te vinden zijn kan verschillende oorzaken hebben. Niet alle akten zijn al gedigitaliseerd en geïndexeerd. Sommige kerkboeken zijn verloren gegaan. En dan zijn er nog de doopsgezinden, die hun kinderen niet doopten bij de geboorte. Een echte aanwijzing dat de familie van Jan en Jacob doopsgezind of Mennoniet was heb ik niet. Ik zag dit slechts een enkele keer staan, een testament en een huwelijk, van bijvoorbeeld Hendrikje Groenendaal en Francijn Groenendaal, beide Amsterdam.

 

Ook ik zit met mijn handen in het haar inmiddels en weet niet waar verder te zoeken …
Hoop dat iemand anders kan helpen. Een kleine aanwijzing kan soms al voldoende zijn.

______________________________________________________

Tot slot nog wat curiosa. Deze zullen niet helpen met het vinden van de voorouders, maar zijn wellicht aardig om te vermelden.
 

• In de beeldbank van het Regionaal Archief Rivierenland is een

  Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

  met de omschrijving:
  "Behoort tot album met leden van de familie Dingemans te Rossum , familieleden die naar Iowa in Amerika zijn vertrokken en mogelijk de familie Groenendaal te Heerewaarden. Johannes Jacobus Lavell huwde Erike Hendrika Groenendaal (1890-19??), dochter van Jan Groenendaal (1849-1903) en Jenneke Dingemans (1849-19??)"
  De foto's zijn gedateerd rond 1860. Hoewel niet te zeggen valt wie een Groenendaal is en wie niet, geven ze in ieder geval een aardig beeld van de mode in die tijd.
   
• Diverse grafstenen van de (klein)kinderen van Jan & Jacobus Groenendaal bestaan nog in zowel

  Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

  als

  Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

  .
   
• Dat het niet altijd prettig was om ter kerk te gaan. Over de

  Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

  wordt gemeld:
  "De oude kerk was verwoest door de troebelen. Daarom werd omstreeks 1605 een nieuwe kerk gebouwd. In de eerste helft van de 19e eeuw raakte deze in verval. Ook waren er klachten omtrent de nadelige uitwasemingen des zomers in de kerk, ten gevolge van de bijzettingen die er nog steeds plaatsvonden. In 1849 werd daarom een nieuwe kerk gebouwd, met bakstenen van de plaatselijke baksteenfabrikant, Ambrosius genaamd. De kerk werd in 1850 in gebruik genomen."
   
• Er is een

  Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

  met veel off-the-record informatie over Dreumel. Het kan geen kwaad daar eens te informeren of men meer informatie heeft over de familie Groenendaal die aldaar gewoond heeft.
  
   

March 4, 2023 bewerkt door genealogie Haans

[jacqueline]

Fijn dat je alle feitelijkheden zo mooi op een rijtje hebt gezet Frank, dank je wel! 

Deze kunnen wellicht uiteindelijk tot een uitkomst leiden, want van de gegevens in de trouw- en ovl-aktes lijken we het niet te moeten hebben. Geboorteplaatsen, voornamen van de vader(s), naam van de moeder - er lijkt niet veel (niets?) van te kloppen. 

Wie weet ziet iemand vanuit een onverwachte invalshoek een keer kans de aansluiting te vinden. Ze zijn uiteindelijk niet uit de lucht komen vallen.