Gaarder en Nederduitse boeken

[D.J. Reijnhout]

Weet iemand wat het ververschil is tussen gaarder begraafboeken en nederduitse begraafboeken.

Ik heb nl al een paar keer meegemaakt dat er dezelfde gegevens in beide begraafboeken staan.

[Petra]

"Dezelfde gegevens" lijkt me niet zo gek, tenslotte gaat het om dezelfde overledenen binnen eenzelfde gemeenschap. Alleen het doel van de registratie verschilt. De kerkelijke begraafboeken dienen om het ledenbestand bij te houden, of de ontvangsten bij de begrafenis te registreren, de gezinssamenstelling van bedeelden te kunnen verifiëren, en soms (zoals vanaf 1806) is het ook door de overheid opgelegd. 

De gaarder daarentegen betreft een belasting-registratie van de zijde van de overheid. En geloof me: toentertijd werd de belasting net zo intensief geïncasseerd als tegenwoordig.

[D.J. Reijnhout]

Beste Petra,

 

Bedankt voor je reactie.

Weet jij ook of er vroeger voor dopen, trouwen en begraven altijd belasting betaald moest worden en hoe ging het dan na 1810 toen de Burgerlijke Stand tot stand kwam?

Werd er toen ook nog de kerkboeken bijgehouden ?

 

[Petra]

Kerkelijke inschrijvingen hebben in principe niets met overheidsbelastingen te maken. Als je daar al voor betaalde, dan was dat een door de kerk opgelegd bedrag, meestal ten bate van de diaconie (lees: de armenzorg). Mogelijk dat de dominee enig geld toucheerde voor zijn diensten... en de koster c.q. grafdelver kreeg ook wat.

Die kerkelijke handelingen vonden ook ná 1810 plaats -- uiteraard. Het dopen werd echt niet stopgezet, de huwelijksinzegeningen ook niet, en de begrafenissen al helemáál niet. Alleen zijn die latere boeken doorgaans niet, zoals de vroegere, aan de staat overhandigd (want de staat beschouwde de doop- en trouwboeken van voor 1811 [de DTB] als retroacta van de burgerlijke stand). Overigens zijn de 19e- en/of 20e-eeuwse registraties doorgaans wel in het kerkelijk archief in kwestie opgenomen (al is lang niet alles bewaard) en die zijn in een latere fase -- jawel -- vaak op een stads- of rijksarchief beland.

 

Maar vanaf ca. 1811 (dat wisselt per landstreek) gold de burgerlijke stand voor geboorten, huwelijken en overlijdens. En dat was, voor zover ik weet, zowel verplicht als gratis. Wat niet wegneemt, dat erfenissen wel belast konden worden (net zoals nu). Dat heette "Successie".

 

 

[D.J. Reijnhout]

Bedankt voor de uitleg.