Ondertrouw of trouw inschrijving uit Cothen

[Archie]

Wie kan / wil mij helpen met het leesbaar maken van bijgevoegde inschrijving.

Het betreft Anthoni Jansz de Bree en Gougje van Dam, 28 februari 1706 Cothen

Een kopie van de tekst is bijgevoegd.

Als het helpt: de inschrijving is ook te vinden op

Please login or register to see this link.

, pag. 5

Archie

Please login or register to see this attachment.

[RichardK]

Ik maak er dit van:

op den 28 februarij 1706

is het derde gebodt gedaen

van Anthoni Jansz j.M.

de Bree, en Gouetje van

Dam, j.D. en dat sonder

verhinderinge, na dat sij

be???? hadden gebracht

door Do Th: Toll:, die de

selve in ondertrouw hadde

opgenomen omme Aldaer

te trouwen

Groeten van Richard

[Petra]

betooningh ?

Petra.

[Archie]

@ Petra en RichardK

Hartelijk dank voor jullie hulp.

Richard,

Die predikant was Ds Theodorus van Toll uit Woudenberg.

Petra,

Betooningh[e] zou heel goed kunnen. Ik heb dit nog even nagezocht in het Middelnederlandsch Handwoordenboek, bewerkt door J. Verdam, 's-Gravenhage, [1911]

Daarin wordt verklaard: Betonen, zw. ww. tr. i) Toonen. 2) bewijzen, schriftelijk bewijs brengen van.

Het enige waar ik nog mee zit is de betekenis van "is het derde gebodt gedaen"

Archie

[henk elsinga]

Het derde gebod is de derde proclamatie van het voorgenomen huwelijk.

De procedure begint met een inschrijving, ook genaamd ondertrouw, bijvoorbeeld op Vrijdag of Zaterdag.

Op de eerste zondag hierna volgt de eerste proclamatie of het eerste gebod.

Vervolgens op de volgende zondag de tweede proclamatie.

Tenslotte op de volgende Zondag de derde proclamatie.

Als er geen verhinderingen (wettige bezwaren) zijn, volgt hierna de voltrekking van het huwelijk.

Indien dit in een andere gemeente plaats vindt, krijgen de bruidslieden een attest mee voor deze gemeente.

Dit is dus een schriftelijke toestemming om te trouwen.

Veel mensen menen dat de datum van ondertrouw de toestemming is om te trouwen, maar dat is in feite onjuist.

Het attest is het bewijs, dat de procedure heeft plaatsgevonden, zonder bezwaren van derden, en dat het wettig huwelijk mitsdien gesloten kan worden.

De geboden kunnen gaan in meerdere gemeentes, als gevolg van het feit, dat de bruidslieden in deze gemeentes hebben gewoond en/of gewerkt.

De tijd tussen de proclamaties kan soms worden bekort tot nul dagen, bijvoorbeeld als de bruidegom met spoed naar het front moet als soldaat.

De tijd tussen de proclamaties kan soms meer dan 1 week bedragen, bijvoorbeeld als een consent niet op tijd wordt geleverd.

Het voorgenomen huwelijk kan soms geheel worden geschut, indien wettige bezwaren worden ingebracht, of bijvoorbeeld de bruidegom een crimineel blijkt te zijn, die op de vlucht is voor justitie.

Mvrgr,

Henk Elsinga   

[Archie]

@Henk

Heel hartelijk dank voor de uitleg.

Dus als het goed begrijp is in het NG Trouwboek van Cothen uitsluitend genoteerd, dat het derde gebod plaatsvond in Woudenberg op de 28e februari 1706. Het bewijs was het attest van ds. Th[eodorus van] Toll.

De ondertrouw NG te Woudenberg werd ingeschreven op 12 februari 1706 en zij trouwden NG in Woudenberg op 7 maart 1706.

Er zijn blijkbaar geen afkondigingen geweest in Cothen.

Archie

[henk elsinga]

Beste Archie,

Ik schreef: "de geboden kunnen gaan in meerdere gemeentes" en dat is hier dus ook het geval.

In het trouwboek van Cothen is genoteerd dat het derde gebod in Cothen heeft plaatsgevonden, zonder verhindering.

Dat betekent dat in Cothen natuurlijk ook een eerste en tweede gebod heeft plaatsgevonden (al is dat dan niet expliciet opgeschreven).

Reconstructie:

De drie proclamaties te Cothen zijn gedaan op 14, 21 en 28 februari op het verzoek van de dominee van Woudenberg

aan de Kerkeraad van Cothen, omdat w.s. één van de bruidslieden in Cothen gewoond heeft.

Van de resultaten in Cothen is op 28 febr. een attest afgegeven aan het bruidspaar, om als bewijs te tonen in Woudenberg.

Hiermede is het gedeelte van de procedure m.b.t. Cothen afgedekt en voltooid.

In Woudenberg heeft men separaat ook een inschrijving van ondertrouw gedaan.

Zie Image 80 van het Trouwboek Woudenberg 1684-1728.

"1706, den 12 Februari in ondertrouw opgenomen en den 7 Meert alhier getrouwt"

De 12 febr. 1706 valt op vrijdag.

Dan zijn de proclamaties te Woudenberg gedaan op 14, 21 en 28 februari.

Hier waren blijkbaar ook geen verhinderingen, anders was dat wel opgeschreven.

Dit stukje van de procedure was dus ook voltooid.

Het bruidspaar heeft het attest van Cothen afgegeven en na akkoordbevinding is

het huwelijk op de eerstvolgende zondag, 7 maart 1706, voltrokken te Woudenberg.

Dus resumerend:

-twee trouwinschrijvingen, zowel te Woudenberg als te Cothen.

-tweemaal drie proclamaties, zowel te Woudenberg als te Cothen.

-copulatie te Woudenberg.

Mvrgr,

Henk Elsinga