Spring naar bijdragen
Vervelende mededeling: SVF forum site gaat stoppen. ×

Schrijfwijze(n) patroniem; hoe gaat u daar mee om?


Archie

Recommended Posts

  • Forumleden Groep

Recentelijk zag ik in een ander topic (

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

onder post #14) twee zinnetjes staan dat mijn nieuwsgierigheid aanwakkerde.

De twee zinnen waren: "De bruidegom heet (nu) Jan Harmsz Smit en komt van Katwoude" en "Ook bij de gaarder heet hij zo."

(Vermoedelijk slaat dit op de achternaam van Jan, omdat hij ook Jan Purmer werd genoemd.)

In het eerste geval lees ik als naam: Jan Harmze Smit, die trouwde met Treintje Engels! Zij woonde op Overlijk. [bron Luthers Monnickendam Trouwen, Lidmaten, Attestaties 1649-1857 *]

In het tweede geval [ Bron: Alle Gezindten Monnickendam Kosten, Trouwen, Begraven 1727-1787 *] staat er bij de inschrijving van het voorgenomen huwelijk van Jan Smit als patroniem: Harmensz. Hij ging het huwelijk aan met Trijntje Engel wonende op groot overleek

Bij de inschrijving van Trijntje [bron als hierboven] voor de bepaling van de hoogte van het te betalen bedrag staat: Trijntje Hendrikx

* Beide links zijn te vinden in de oorspronkelijke post.

Link naar opmerking
Deel via andere websites

  • 2 weeks later...
  • Forumleden Groep

Hoe ga ik daarmee om, is de vraag.

Het genealogie-programma dat ik gebruik (Reunion, ik werk met een iMac) heeft een veld "AKA" (Also Known As). Hierin zet ik de namen die ik vind die anders zijn als waarmee die persoon vermeld staat in de doop- of geboorteinschrijving. Echter alleen als ik kan bewijzen dat het niet per ongeluk toch iemand anders is.

Tot die tijd zet ik die "alias" in een info-veld. Uiteraard alles met bronvermelding.

Omdat ik (nog) geen reden zie om iets te publiceren, heb ik daar nog niet eerder over nagedacht, maar ik denk dat het alleen nodig is een dergelijke naam te publiceren als dat voor het verhaal nodig is, of als men de betreffende persoon onder zo'n naam beter kent.

Link naar opmerking
Deel via andere websites

  • Forumleden Groep

Voor 1811 lag de schrijfwijze van de namen niet vast.

We komen voor dezelfde naam verschillende naamvormen tegen.

Dat geldt ook voor het patroniem en ook als het gaat om dezelfde persoon.

Sommigen vinden dat maar vervelend en gaan met terugwerkende kracht over tot standaardisatie.

Het werken met een computerprogramma wordt hierdoor eenvoudiger en het resultaat ziet er netter uit.

De geschiedenis, de variatie en de voortschrijdende ontwikkeling der namen wordt hiermee echter gewist.

Sommige namen hebben zich ontwikkeld tot vele varianten, waarachter een stukje informatie schuil gaat.

Een bepaalde naamvorm kan bijvoorbeeld tijdgebonden, plaatsgebonden, religiegebonden of familiegebonden zijn.

Als je hier de strijkbout overheen haalt, is het reliëf weg, waardoor de herkenbaarheid en nuancering afnemen.

Sommigen zetten alle naamvarianten achter elkaar, gescheiden door een slash.

Harms/Herms/Harmens/Hermens/Harmsse/Harmensse.

Ze slepen deze megavorm mee door de hele stamboom, hetwelk afbreuk doet aan de leesbaarheid.

Anderen kiezen voor een allesterin-notatievorm zoals: He(i,ij,y)ndri©k(x)se(n).

Dit doet eveneens afbreuk aan de leesbaarheid.

Wat Frank opmerkt over AKA is m.i. een prima oplossing.

mvrgr,

Henk Elsinga

Link naar opmerking
Deel via andere websites

Gast Kèren

@Archie

Toen ik pas begon met mijn eigen familie onderzoek (wow ik wordt oud!! jaren geleden dus) werd ik knettergek van al die verschillende namen van mijn voorouders. Het is in sommige Joodse families heel normaal om Joodse en westerse (christelijkere) namen te voeren. Daarbij was het blijkbaar ook gewoon zo af en toe helemaal anders te gaan heten.

Ik gebruik twee programma's de ene is Legacy voor windows, enige win programma wat ik nog gebruik, en via een utility programma prima draait op mijn iMac en Reunion voor Mac.

In Legacy heb ik de gewoonte opgepikt om alle namen in de notities te zetten en daarbij het jaartal van gebruik van de afwijkende naam. Daarin als hoofdnaam gebruikende de naam uit de geboorteakte. Dat laatste is niet altijd vol te houden en dan gebruik ik de meest voorkomende naam.

Bij Reunion pak ik het anders aan, ik gebruik ook de aka/alias zoals Frank, maar tevens zet ik in notities transcripties van alle acten en documenten die ik vind, ondanks dat die ook als afbeeldingen zijn aangehecht aan de persoon. Het geeft me in één keer een goed overzicht van de diverse spellingen en gewijzigde namen, vooral doordat ik die vetgedrukt plaats.

De optie aka/alias zal in vrijwel iedere genealogie programma aanwezig zijn.

Groet, Keren

Link naar opmerking
Deel via andere websites

  • Forumleden Groep

misschien is het een idee om in dit StamboomVragenForum ook een hoofstukje over iMac en Genealogie te maken, want het kan interessant zijn hoe andere Apple gebruikers met genealogische gegevens uit ons taalgebied omgaan. Er is immers geen Nederlands genealogie programma voor een Apple computer. We moeten het dus doen met taalmodules en Amerikaanse programma's.

Link naar opmerking
Deel via andere websites

Gast Kèren

@Frank

Omdat er nog maar anderhalve kop aan familie is die Nederlands kent, is mijn software in het Engels.

Overigens kan Reunion ook heel goed omgaan met het Hebreeuws. Of eigenlijk Apple kan dat en Reunion doet mee.

Op dit forum is een kopje software, zie

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

en daar kan heel goed ook over Apple software worden gediscussieerd.

Groeten, Keren

Link naar opmerking
Deel via andere websites

  • Forumleden Groep

Op dit forum is een kopje software, zie

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

en daar kan heel goed ook over Apple software worden gediscussieerd.

Groeten, Keren

Ah, daar had ik overheen gekeken. Inmiddels ben ik ook al "oude" bekenden tegen gekomen hier, dus ik voel me al helemaal thuis. 

Log alstublieft in om de image te kunnen zien.

/emoticons/default_laugh.gif" alt=":laugh:">

Link naar opmerking
Deel via andere websites

  • Forumleden Groep

Beste mensen,

Ik wil graag nog even de aandacht vestigen op een ander aspect van het fenomeen patroniem.

Hoe gaan de archieven om met het begrip patroniem, bijvoorbeeld bij transcripties ?

In doopregisters staat meestal slechts de voornaam van de dopeling, zonder patroniem of familienaam.

Men heeft gemeend hier iets aan te moeten doen en men voegt bij transcripties zelf aanvullende gegevens toe.

Oh jee !, en toen ging het hier en daar goed mis, waarbij de term "goed" een eufemisme is.

Van de plaats Bergen op Zoom zijn door het archief patroniemen toegevoegd aan de doopnamen.

Dat zijn echter de zogenaamde "versteende" patroniemen.

Maar als de kinderen volwassen zijn, blijkt, dat ze een normaal patroniem gebruiken.

Voorbeeld:

Het kind Stoffel wordt gedoopt op 18 september 1633 te Bergen op Zoom als zoon van Gijsbrecht Robbrechts.

De kindernaam wordt aangevuld door het archief tot Stoffel Robbrechts.

Wanneer het kind een man geworden is, heet hij echter Stoffel Gijsbrechts.

Bij controle, blijkt dat deze naamsverwarring integraal is toegepast.

Deze als standaard ingevoerde fout kun je vinden bij de sites "Markiezenhof", "BHIC", en uiteraard bij "Wie Was Wie".

Bij Drenlias heeft men ook gemeend de voornamen der dopelingen te moeten aanvullen met een patroniem.

Hierbij is men vergeten, dat een R.K. doopboek anders in elkaar steekt, dan een NdG. doopboek.

In een R.K. doopboek wordt het patroniem vermeld met een Latijnse verbuiging.

In een NdG. doopboek is een Latijns patroniem een zeldzaamheid.

Men heeft echter een aantal Gereformeerde dopen ook voorzien van een Latijns patroniem.

Voorbeelden: Harmanni, Mattheï, Abrahami, etc.

Destijds (voor jaren) heb ik de hoofdarchivaris, via een mail, daarop aangesproken.

Maar op zulke berichten krijg je uiteraard nooit een bevredigend antwoord.

Wat we hier van kunnen leren is het volgende:

Vertrouw nooit op transcripties van het archief, maar lees zelf de tekst in het oorspronkelijke register en gebruik uw gezond verstand.

Voorbeeld tot slot:

De Heer van den Clooster tot Rhebruggen laat op 5 september 1706 te Ruinen een kind dopen genaamd Helena Petronella.

De Jonkvrouwe Helena Petronella wordt door het Drents archief als volgt vermeld: "Helena Heres van de Clooster".

mvrgr,

Henk Elsinga

Link naar opmerking
Deel via andere websites

  • Forumleden Groep

@Henk

Ik ben onder de indruk van je bijdrage, er zit meer achter de vraag dan een simpel antwoord hoe we het zien. De 'missers' door archieven is wel een punt dat vaker is gehoord over het indexeren door vrijwilligers, aan de hand van een instructie, maar het blijft een belangrijk punt. De voorbeelden liegen er niet om. Te hopen is dat je via een dergelijke index bij een juiste scan/origineel komt; zelf blijf ik altijd 'fouten' melden, anders komen we er nooit.

Bedankt dat je dit hebt geschreven.

Link naar opmerking
Deel via andere websites

Meld je aan om ecommentaar te plaatsen

Je kunt commentaar achterlaten als je bent aangemeld



Nu aanmelden
×
×
  • Nieuwe aanmaken...