Anna Maria Craanen - curieus geval

[Hypo]

Graag wil ik jullie deelgenoot maken van onderstaand curieus geval.

Op 27-04-1835 trouwt Martinus Metten in Heythuysen met Anna Maria Craanen (aktenummer 28). Anna Maria Craanen is geboren op dag 1 van de maand brumaire in het 14e jaar (23-10-1805) als dochter van Bernard Craanen en Petronella Peeters. Anna Maria is geboren in Roggel.

Op 29-02-1856 overlijdt Martinus Jetten in Heythuysen (aktenummer 8) op 50 jarige leeftijd. Martinus Jetten is echtgenoot van Anna Maria Craanen.

Anna Maria Craanen overlijdt als Johanna Craanen op 18-02-1892 (aktenummer 7) in Heythuysen.

Dit gezin bestaat uit 5 kinderen geboren  de periode 1836 t/m 1852. Alle kinderen zijn geboren in Heythuysen.

Tot zover is er niets bijzonder. Maar nu komt het belangwekkende.

Op 26-11-1840 trouwt Joannes Timmermans in Heythuysen met Anna Maria Craanen (aktenummer 10). Anna Maria Craanen is inwoonster van Heythuysen, 35 jaar oud en geboren in Roggel op den eersten brumaire van het jaar veertien (23-10-1805) als dochter van Bernard Cranen en Petronella Peeters,

Joannes Timmermans is weduwnaar van Mechtildis van Laer. Blijkens de verklaring betaald Anna Maria Craanen geen belasting en is ze ongehuwd.

Op 09-05-1872 overlijdt Joannes Timmermans in Helden (aktenummer 35) op 50 jarige leeftijd. Joannes Timmermans is echtgenoot van Anna Maria Craanen.

Anna Maris Craanen overlijdt als Maria Craanen op 06-03-1880 (aktenummer 13) in Helden. Zij is dan 78 jaar en weduwe van Jan Timmermans. 

Als ouders zijn vermeld Bernard Craanen en Cornelia van Horne.

Anna Maria Craanen heeft een broer Mathias die op 24-07-1822 in Heythuysen trouwt met Cornelia van Horne.

Tevens heeft Anna Maria Craanen een zus Johanna welke is geboren op 27-11-1808.

Volgens de ambtenaren zou Anna Maria Craanene dus bigamie plegen in dezelfde gemeente.

Ik heb in Roggel geen geboorte gevonden van een tweeling op 23-10-1805.

Zover ik het interpreteer is Johanna Craanen (de jongste zus van Anna Maria) gehuwd met Martinus Metten en Anna Maria Craanen met Joannes (Jan) Timmermans.

Is dit een logische verklaring of heeft iemand hier een andere verklaring voor.

[Petra]

Goeiemorgen Hypo,

Ik zou niet eens twijfelen... 't lijkt me volmaakt logisch: Johanna is getrouwd met gebruikmaking van het doopattest van haar zusje. Dat komt, zeker in die eerste decennia na 1811, best nog wel eens voor: ik had vorige maand ook zo'n geval. In RK kringen wordt tóch al zo vreemd met die voornamen omgesprongen... Johanna kan worden aangeduid als Anna of Hanna, Anna Maria kan worden aangeduid als Maria (bij haar overlijden gebeurde dat kennelijk ook), de verwarring ligt op de loer.

Wat ik in jouw uiteenzetting nog had willen controleren: de leeftijd. Je geeft op:

Anna Maria Craanen overlijdt als Johanna Craanen op 18-02-1892 (aktenummer 7) in Heythuysen maar niet hoe oud ze toen was.

Overigens: wie was er nu getrouwd met Cornelia van Horne. Was dat Bernard Craanen (de vader) of Matthias Craanen (de zoon)?  Want zo te lezen was volgens de overlijdensakte van 1880 [Anna] Maria Craanen de dochter van haar eigen schoonzuster.

Groet,

Petra.

[Ludmilla]

Ik twijfel ook niet, ik heb dit ook vaker meegemaakt. Johanna en Martinus hadden vijf kinderen? Ik vraag me af hoe ze daar genoemd staat, mogelijk ook door elkaar?

[Hypo]

Even een correctie: Het is niet Martinus Metten maar Martinus Jetten

Petra

1) Johanna Craanen overlijdt in 1892 op 85 jarige leeftijd. Dit komt weer ongeveer overeen met de geboortedatum van de jongste zus Johanna.

2) Cornelia van Horne is gehuwd met de zoon Mathias Craanen.

Ludmilla

De kinderen uit het huwelijk van Martinus Jetten en Johanna  "Anna Maria" Craanen zijn:

Christina 27-06-1836

Petronella 18-02-1841

Bernardus 18-05-1843

Renier 15-01-1846

Margaretha 26-02-1852

Ik deel jullie mening dat de Anna Maria Craanen die op 27-04-1835 trouwt in werkelijkheid de jongste zus Johanna Craanen moet zijn.

Het komt inderdaad voor dat een Anna Maria bij huwelijk of overlijden ineens is veranderd in Anna, Jo(h)anna, Maria, Marie enz.

Wat ik nog nooit ben tegengekomen is het feit dat er bij twee verschillende personen dezelfde geboortedatum wordt vermeld tenzij er sprake is van een tweeling.

Ook komt het voor dat de leeftijd op de overlijdensakte afwijkt van de werkelijke leeftijd. Voornamelijk van de tijd voor de Burgerlijke Stand. Anna Maria Craanen is echter geboren in 1805 dus in de tijd van de Burgerlijke Stand.

[Petra]

Mooi zo, Hypo: dan zijn we het eens.

En jij zult het inderdaad nog niet meegemaakt hebben dat iemand met een verkeerd doopbewijs trouwt (het komt nu ook weer niet dagelijks voor) maar ik wel, zelfs meer dan ééns.

En dat is vaak zelfs nog lastiger te onderkennen dan hier: het hoeft niet eens een broer resp. zus te betreffen!  In dat geval kloppen namelijk de ouders en wordt er met de voornaam gerommeld -- en bij de gelegenheden waarbij een trouwboekje nodig is (het krijgen van kinderen, het eigen overlijden) werken die foutieve naam & leeftijd dus levenslang door.

Als dan ook nog twee personen op hetzelfde doopattest trouwen, is dat een bron van verwarring maar valt het wel makkelijker uiteen te rafelen.

Als er daarentegen sprake is van identieke namen, bijvoorbeeld van twee neven, dan kloppen de ouders niet meer... DAN heb je een probleem. Je zou zeggen, dat merken ze wel bij het voorlezen van de huwelijksakte, maar nee: niet altijd.

Als iemand, tenslotte, op een fout attest trouwt en dat is toevallig die van een jong overledene (of althans iemand die niet zelf óók gaat trouwen) zit je misschien te tobben met een huwelijk gesloten door iemand die formeel al dood is. Of heb je in later jaren twee overlijdens van één persoon. Maar als je geen onderzoek doet naar hele gezinnen, kun je dat makkelijk missen.

Petra.

[Ludmilla]

Ik bedoelde meer hoe Johanna/ Anna Maria bij de geboorte van haar kinderen werd genoemd, maar het is niet zo belangrijk omdat het duidelijk is dat het om Johanna gaat.

Ben het verder helemaal eens met Petra, bij het in kaart brengen van families is het iets eenvoudiger andere familieleden uit te sluiten als je hiermee te maken krijgt. Het blijft vaak puzzelen, je hebt er weer een opgelost.

[Hypo]

Petra en Ludmilla, bedankt voor het meedenken. Hoef ik mijn gegevens niet aan te passen.

Ludmilla: bij de geboorte van de kinderen wordt steevast als moeder Jo(h)anna vermeldt.

Wat mij dan toch nieuwsgierig maakt is de reden waarom iemand zou willen trouwen op naam van een ander (zus). Johanna was 26 ten tijde van haar huwelijk. De leeftijd kan dus geen rol spelen.

Stel dat Joannes Timmermans was overleden voor 1835. Dan was dit waarschijnlijk nooit opgevallen. De huwelijksnaam klopt en de geboortedatum klopt. Er zou dus geen reden zijn om iets anders te veronderstellen (tenzij het opvalt dat bij de overlijdensakte de overleden partner Joannes Timmermans niet is vermeldt).

[Petra]

Ach... ik denk geen bewuste falsificatie maar gewoon slordigheid, laksheid. Iemand zoekt desgevraagd de doopinschrijving van een dochter uit dat huwelijk op, een vervelend klusje, ik heb wel wat beters te doen met m'n tijd. En dan klopt de naam zo'n beetje, de leeftijd zo'n beetje. Zoek maar niet verder, dit is'm!  En niemand kan goed genoeg lezen, of is voldoende geïnteresseerd, om dat te weerleggen.

Zelfs in het geval van vooroverlijden van Joannes Timmerman hád het kunnen uitkomen zodra de weduwe een nieuw huwelijk sluit. Of zodra beide zusters overlijden en de echtgenoten vermeld worden!

[Ludmilla]

Grappig, ik schreef gelijktijdig dezelfde tekst:

Vaak in grote gezinnen met meerde vernoemingen en roepnamen, kan zoiets voorkomen, het bewust of gemakshalve kiezen van een der namen, maar in dit geval is hier vast sprake van een 'foutje' van de ambtenaar, die de gegevens van de bruid erbij zocht, maar die die van haar zus gebruikte. Ik ken de huwelijksakte niet, maar het zal me niet verbazen als daar in staat dat er iemand niet kon lezen. De bruid zal er geen weet van gehad hebben.