Eindigt privacy niet na de dood?

[Ludmilla]

Met ingang van 1 september 2012 kunt u bij het Nationaal Archief geen kopieën meer laten maken uit archieven waarvoor beperkingen aan de openbaarheid zijn gesteld. Op zijn blog schrijft

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

dat de grondslag daarvan ligt in een uitspraak van de Rechtbank.

De rechtbank acht het van belang hierbij op te merken, dat naar haar oordeel de persoonlijke levenssfeer van overledenen overigens ook niet, dan wel niet per definitie, eindigt met de dood van degenen wiens gegevens het betreft.

Het vreemde is dat mij gebleken is dat stukken die vorige maand ter inzage werden gevraagd bij het Nationaal Archief (eveneens betrekking hebbend op de Tweede Wereldoorlog) al niet meer openbaar waren, terwijl diezelfde stukken in het Regionaal Archief Rivierenland wel gekopieerd konden worden.

[Ludmilla]

Het ziet er naar uit dat de uitspraak van de rechtbank ook geldig is voor de regionale archieven. Dat zou grote gevolgen kunnen hebben voor onderzoek.

Zie ook

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

en

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

[RichardK]

Nou, dat is een ziek voorbeeld van "hoe de wind waait, zo waait mijn jasje". Want twee jaar geleden was het standpunt van het Nationaal Archief nog, dat de privacy van een persoon ophiled te bestaan na diens overlijden. Althans, dat begreep ik toen ik ooit eens in een moedige bui zo'n onderzoek ben begonnen in een beperkt openbaar archief.

Lees desgewenst mijn ervaringen op:

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

Er is overigens al eens eerder geharrewar geweest, toevallig ook in Den Haag, waar een beheerder van een begraafplaats het maken van foto's van grafzerken meende te mogen verbieden in verband met de privacy van de overledene. Voordat het tot duwen en trekken kwam, besloot de fotograaf de waardigheid van de begraafplaats te eerbiedigen, de beheerder te negeren en weg te gaan.

Groeten van Richard

[Gast Masje II]

Bij een overleden persoon geldt de Wet Bescherming Persoonsgegevens (Wbp) echter niet meer. Je mag dus namen en informatie publiceren over deze personen zonder nadere toestemming of een belangenafweging. Alleen als de publicatie óók de privacy raakt van nog levende personen (bijvoorbeeld de kinderen of kleinkinderen), kan alsnog toestemming nodig zijn. Als je bijvoorbeeld vermeldt waar de moordenaar woonde en diens kleinkinderen wonen daar nog, dan zou de privacy in het gedrang kunnen komen.

Wat het Nationaal Archief nu doet is het zekere voor het onzekere te nemen. Welke wet staat hoger aangeschreven: "Wet Bescherming Persoonsgegevens" of "Archiefwet"? Door allerlei wetten en regels betreffende privacy ziet men door al die bomen het bos niet meer. Men mag in principe van een persoon alle informaties na zijn/haar dood publiceren mits men de privacy van de nabestaande niet schaadt. Alleen mag men niet eerder dan vijf jaar na het overlijden van de betreffende persoon een foto van de overledene erbij plaatsen (tegenstrijdige wetgeving). Wil men binnen de vijf jaar een foto plaatsen dan is er een schriftelijke toestemming van de nabestaanden nodig.

Het verwonder mij ook dat op internet Bevolkingsregisters en/of persoonskaarten te vinden zijn van personen die nog kunnen leven of de privacy van de nabestaanden kunnen schade.

Als de juristen op hun vakgebied al niet meer uitkomen naar aanleiding van vele tegenstrijdige wetgevingen en regels, hoe moeten leken een wetgeving interpreteren.

mvg, Masje II

[Ludmilla]

Het is inderdaad soms niet makkelijk maar het NA zie ik niet als een leek, ze nemen ook niet het zekere voor het onzekere, ze doen gewoon erg makkelijk en interpreteren een rechterlijke uitspraak in hun voordeel: helemaal geen kopieën meer maken (zie de

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

[Ludmilla]

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

laat desgevraagd weten:

Beste Ludmilla,

Het lijkt me pertinent onjuist om te stellen dat de persoonlijke levenssfeer doorloopt na overlijden. Privacy gaat over levende personen. Er zijn in uitzonderlijke gevallen regels voor bescherming van overledenen, zo is er apart bepaald dat smaad ook kan jegens overledenen.

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

Zie ook

Log alstublieft in om de link te kunnen zien.

Bij de Wet bescherming persoonsgegevens geldt expliciet dat deze eindigt na overlijden. In artikel 1 sub a is sprake van "natuurlijke personen", dat zijn levende mensen. Overledenen zijn geen personen, juridisch gesproken.

Een heel andere kwestie is die van de vrijheid van meningsuiting, waar óók het recht van vergaren van informatie onder valt. Dat belang zie ik niet terugkomen in het vonnis (het is misschien niet aangedragen door de eiser). Bij nieuwswaardige informatie over personen is het géén argument om te zeggen "privacy, u krijgt ze niet". Er moet en er zal een afweging worden gemaakt tussen privacy en nieuwswaarde.

En je mag elke mail van mij integraal publiceren.

Met vriendelijke groeten,

Arnoud Engelfriet

[cmvanbeers]

De discussie over -wel of geen privacy na de dood-  kan wat mij betreft niet vaak genoeg gevoerd worden. Tijdens mijn onderzoek heb ik er vaak mee te maken gehad. Mijn ervaring is dat medewerkers van instellingen of gemeenten zich snel verschuilen achter de privacy wet. Daarmee is de aanvraag afgehandeld en dat werkt lekker snel. Als onderzoeker hoef je daar geen genoegen mee te nemen, soms was het onterecht en kreeg ik met herhaaldelijke nieuwe aanvragen toch de informatie die ik zocht.

In het geval van het Nationaal Archief gaat het om informatie die  "beperkt openbaar" is, dan vind ik het ook logisch dat je het niet mag kopieeren.  Je mag het wel inzien en overschrijven. Het probleem dat iets bij de ene instantie wel openbaar is en bij de andere instantie niet, heb ik ook meegemaakt, dat komt omdat de wet kennelijk flexibel genoeg is voor interpretatie en instanties gaan daar individueel anders mee om.

De belangen die worden afgewogen zijn interessant. Wat weegt het zwaarst. Zo kan ik bijvoorbeeld helemaal niet waarderen dat (historische) medische dossiers zo gesloten zijn. Het medisch beroepsgeheim weegt zwaarder dan de geschiedenis van de persoon die al lang niet meer leeft. Ook al heeft deze persoon geen nabestaanden of familie meer wiens belangen of privacy geschaad kunnen worden. Hetzelfde geldt voor notariele stukken. Beiden zijn mooie bronnen voor de onderzoeker, maar het beroepsgeheim houdt alles tegen.